🌦️ 8 Sınıf Besin Zinciri Ve Enerji Akışı

8sınıf besin zincirinde enerji akışı sunusu dosyası 11 Mart 2014, Salı günü İlköğretim-8 kategorisinin Sunular alt kategorisine eklendi. Benzer dosyaları Sunular bölümümüzde bulabilirsiniz. 8.sınıf besin zincirinde enerji akışı sunusu dosyasını bilgisayarınıza indirmek için bu sayfadaki yönergeleri takip ediniz. ŞİMDİ İNDİR KATEGORİYE GİT SınıfFen Bilimleri Besin Zinciri ve Enerji Akışı Testleri - 26 Ekleyen : mehmet | Tarih : 23-05-2021, 21:47 | Kategori : Testler Ortaokul Testleri Ortaokul Fen Bilimleri Testleri 8. Sınıf Fen Bilimleri Testleri | Okuma : 1872 FenBilimleri 8. Sınıf Besin Zinciri ve Enerji Akışı konusu etkinlik kağıdı. Bu etkinlikte üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlılar, besin zinciri, besin piramidi ve besin ağı gibi konulara yer verilmiştir. Besin Zinciri Etkinliği 1 file (s) 273.60 KB Download Bu yazı 8. 8 Sınıf · Fen Bilimleri · Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi. Besin Zinciri ve Enerji Akışı. Mevlüde Olcaytürk Besin zinciri, besin ağı, üretici, tüketici, ayrıştırıcı, ekoloji piramidi, biyolojik birikim Tür Konu Özeti. Zorluk Orta. 8SINIF 6.ÜNİTE: ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ BESİN ZİNCİRİNDE ENERJİ AKIŞI VE FOTOSENTEZ GENİŞ KONU ANLATIMI Besin Zincirinde Enerji Akışı Bir bölgede canlı ve cansızlardan oluşan sisteme ekosistem denir. Bir ekosistemde cansız maddeler,üreticiler,tüketiciler ve saprofitler bulunması zorunlu temel öğelerdir. SınıfFen Ve Teknıoloji Besin Zincirinde Enerji Akışı Eğitimhane, 8. Sınıf Fen Ve Teknıoloji Besin Zincirinde Enerji Akışı indir. Bölüm: 8. Sınıf Canlılar ve Enerji İlişkileri Sunuları. Gönderen: rabiakiymet1999. Tarih: 26 Mart 2013. 8 Sınıf Besin Zinciri ve Enerji Akışı Konu Anlatımı Anasayfa / Konu Anlatımı Bu yazımızda sizlere LGS Fen Bilimleri konusu olan aynı zamanda 8. sınıf konuları arasında yer alan Besin Zinciri ve Enerji Akışı hakkında bilgilendireceğiz. Besin Zinciri ctED9X. KONU 1 Besin Zinciri ve Enerji Akışı A- Besin zinciri Bütün canlıların yaşamsal faaliyetleri için enerjiye ihtiyacı vardır. Canlılar enerji ihtiyacını besinlerle karşılar. Bütün enerjilerin kaynağı güneştir. Güneş ışınları ile gelen enerji fotosentez olayı ile besinlere aktarılır. Canlılar bu enerjinin bir kısmını kullanır, bir kısmını depo eder. Besin zinciri sayesinde bir canlıdan diğer canlıya vücudunda depo ettiği bu enerji aktarılır. Canlılar arasındaki beslenme ilişkilerini gösteren zincire besin zinciri denir. Besin Zinciri Örnek Ot → Çekirge → Kurbağa → Yılan → Kartal Besin Zincirinin Önemi Besin zincirinde bulunan canlıların azalması diğer canlıları etkiler. Örnek Buğday → Fare → Yılan → Kartal Yılan farelerle beslenmektedir. Yılan sayısında meydana gelecek azalma fare sayısını artırır. Fare sayısındaki artış, buğday sayısını azaltır. Yılan sayısındaki azalma kartal sayısını da azaltır. Beslenme şekillerine göre canlılar üretici, tüketici ve ayrıştırıcı olarak üçe ayrılırlar. 1. Üretici canlılar Ototroflar Kendi besinini kendi yapan canlılardır. Üretici canlılar inorganik maddeler ve güneş enerjisi ile organik maddeye çevirerek besin üretir. Üretici canlılar güneş enerjisindeki enerjiyi kimyasal enerjiye dönüştürür. Üretici canlılarda fotosentez olayının gerçekleştiği klorofil bulunur. Besin zincirinin ilk basamağında her zaman üreticiler vardır. Üretici Canlılar Bitkiler Mavi-yeşil algler Su yosunu Siyano bakteriler Öglena üretici canlılardır. 2. Tüketici canlılar Heterotroflar Besinlerini dışarıdan hazır olarak alan canlılardır. İnsanlar ve hayvanlar tüketici canlılardır. Tüketiciler etçil, otçul, hem otçul hem etçil olmak üzere üç çeşittir. Koyun, inek, keçi, zürafa, tavşan, geyik, eşek otçul canlıdır. Kurt, akbaba, kartal, aslan etçil canlıdır. Ayı, insan, fare, tavuk, kedi, kurbağa, serçe, kaplumbağa hem otçul hem etçil hepçil canlıdır. 3. Ayrıştırıcılar Saprofit, çürükçül Ayrıştırıcılar bazı bakteri ve mantarlardır. Küf mantarı, şapkalı mantar, maya mantarı Ölü canlılar ve canlı atıklarını parçalayarak beslenirler. Bu sayede canlıların toprağa karışmasını sağlar. Madde döngüsü tamamlanmış olur. Ayrıştırıcı canlılar da tüketicidir.Hazır beslenir. Besin zincirinin her basamağında bulunur. B- Ekoloji Enerji piramidi Besin zincirinin en alt basamağından başlayarak dikey dizilmesiyle ekoloji enerji piramidi oluşur. Ekoloji Piramidi Ekoloji piramidinin özellikleri Aşağıdan yukarıya doğru Aktarılan enerji azalır Yaklaşık %10 u aktarılır Biyokütle azalır. Canlıların toplam kütlesi Canlıların vücudunda biriken zehir miktarı artar. Canlı sayısı azalır. Canlı büyüklüğü artar.Canlı kütlesi artar. Üreticilerden tüketicilere doğru gidildikçe aktarılan ekoloji enerji miktarı azalmaktadır. Her basamakta enerji %10 aktarılır. Enerjinin büyük bir kısmı yaşamsal faaliyetlerde kullanılmaktadır. Canlı yapısında çok az bir kısmı depo edilmektedir. 6. Ünite Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi ==> Besin Zinciri ve Enerji Akışı Kazanımlar Besin Zinciri ve Enerji Akışı Önerilen Süre 2 ders saati Konu / Kavramlar Besin zinciri, besin ağı, üretici, tüketici, ayrıştırıcı, ekoloji piramidi, biyolojik birikim Besin zincirindeki üretici, tüketici, ayrıştırıcılara örnekler verir. a. Parazit besin zincirlerine değinilmez. b. Ekoloji piramitlerinde enerji aktarımı, vücut büyüklüğü, birey sayısı ve biyolojik birikim vurgulanır. A- Besin zinciri Bütün canlıların yaşamsal faaliyetleri için enerjiye ihtiyacı vardır. Canlılar enerji ihtiyacını besinlerle karşılar. Bütün enerjilerin kaynağı güneştir. Güneş ışınları ile gelen enerji fotosentez olayı ile besinlere aktarılır. Canlılar bu enerjinin bir kısmını kullanır, bir kısmını depo eder. Besin zinciri sayesinde bir canlıdan diğer canlıya vücudunda depo ettiği bu enerji aktarılır. Canlılar arasındaki beslenme ilişkilerini gösteren zincire besin zinciri denir. Örnek Ot → Çekirge → Kurbağa → Yılan → Kartal Besin Zincirinin Önemi Besin zincirinde bulunan canlıların azalması diğer canlıları etkiler. Örnek Buğday → Fare → Yılan → Kartal Yılan farelerle beslenmektedir. Yılan sayısında meydana gelecek azalma fare sayısını artırır. Fare sayısındaki artış, buğday sayısını azaltır. Yılan sayısındaki azalma kartal sayısını da azaltır. Beslenme şekillerine göre canlılar üretici, tüketici ve ayrıştırıcı olarak üçe ayrılırlar. 1. Üretici canlılar Ototroflar Kendi besinini kendi yapan canlılardır. Üretici canlılar inorganik maddeler ve güneş enerjisi ile organik maddeye çevirerek besin üretir. Üretici canlılar güneş enerjisindeki enerjiyi kimyasal enerjiye dönüştürür. Üretici canlılarda fotosentez olayının gerçekleştiği klorofil bulunur. Besin zincirinin ilk basamağında her zaman üreticiler vardır. Üretici Canlılar Bitkiler Mavi-yeşil algler Su yosunu Siyano bakteriler Öglena üretici canlılardır. Bazı planktonlar Bitkisel planktonlar 2. Tüketici canlılar Heterotroflar Besinlerini dışarıdan hazır olarak alan canlılardır. İnsanlar ve hayvanlar tüketici canlılardır. Tüketiciler etçil, otçul, hem otçul hem etçil olmak üzere üç çeşittir. Koyun, inek, keçi, zürafa, tavşan, geyik, eşek otçul canlıdır. Kurt, akbaba, kartal, aslan, kedi, kurbağa etçil canlıdır. Ayı, insan, fare, tavuk, kurbağa, serçe, kaplumbağa hem otçul hem etçil hepçil canlıdır. 3. Ayrıştırıcılar Saprofit, çürükçül Ayrıştırıcılar bazı bakteri ve mantarlardır. Küf mantarı, şapkalı mantar, maya mantarı Ölü canlılar ve canlı atıklarını parçalayarak beslenirler. Bu sayede canlıların toprağa karışmasını sağlar. Madde döngüsü tamamlanmış olur. Ayrıştırıcı canlılar da tüketicidir.Hazır beslenir. Besin zincirinin her basamağında bulunur. B- Ekoloji Enerji piramidi Besin zincirinin en alt basamağından başlayarak dikey dizilmesiyle ekoloji enerji piramidi oluşur. Ekoloji Piramidi 1. dereceden tüketiciler kesinlikle etçil olamaz. 2. ve 3. dereceden tüketiciler kesinlikle otçul olamaz. Ekoloji piramidinin özellikleri Aşağıdan yukarıya doğru Aktarılan enerji azalır Yaklaşık %10 u aktarılır Biyokütle azalır. Canlıların toplam kütlesi Canlıların vücudunda biriken zehir miktarı biyolojik birikim artar. Canlı sayısı azalır. Canlı büyüklüğü artar.Canlı kütlesi artar. Not Canlı sayısı ve canlı büyüklüğündeki değişmeler genel olarak verilmiştir, azaldığı durum olabilir. Besin Zinciri ve Enerji Akışı Konu Anlatımı fen bilimleri dersinde sorumlu olduğunuz konulardandır. Besin Zinciri ve Enerji Akışı Konu Anlatımı soruları daha kolay bir şekilde çözebilmeniz için size yardımcı olacak. Besin Zinciri ve Enerji Akışı Konu Anlatımını bu yazımızda anlatıyoruz. Besin Zinciri ve Enerji Akışı ile ilgili bilmemiz gereken konu içeriğini şu şekilde sıralayabiliriz Besin Zinciri ve Enerji Akışı Canlılar, yaşamsal faaliyetleri için ihtiyaç duydukları enerjiyi besinlerden alırlar. Ancak bitkiler, bazı bakteriler, su yosunları ve algler en büyük enerji kaynağı olan güneş enerjisini kullanarak kendi besinlerini üretirler. Kendi besinini üreten canlılara üretici denir. İnsanlar ve hayvanlar gibi bazı canlılar kendi besinlerini yapamazlar ve hazır besinle beslenirler. Hazır besinle beslenen bu tür canlılara tüketici denir. Ayrıştırıcılar, üreticiler ve tüketicilerin ürün atıklarını veya öldüklerinde vücutlarını besin olarak kullanır. Daha sonra ayrıştırıcıların atık ürünlerini üreticiler besin üretirken kullanır. Enerji akışı nasıl gösterilir?Bir yaşam alanındaki canlılar arasında oluşan beslenme ilişkileri, bize o yaşam alanındaki enerji akışını gösterecektir. Bu enerji akışı besin zinciri, besin ağı ve besin piramidi olmak üzere 3 şekilde gösterilir. Besin Zinciri Nedir?Enerjinin bir üreticiden I. derece tüketiciye, ardından II. derece tüketiciye ve III. derece tüketiciye olan akışı besin zinciri olarak adlandırılır. Besin Ağı Nedir?Besin zincirlerinde, her canlı tek bir canlı türüyle beslenmez. Bu nedenle, daha kalabalık bir canlı grubunda gerçekleşen enerji akışı besin ağıyla gösterilir. Canlılar arasında farklı basamaklardaki bazı değişimleri göstermek için ekoloji piramitleri kullanılır. Ekoloji piramitlerinin ilk basamağında üreticiler, ikinci basamağında üreticilerle beslenen I. derece tüketiciler yer alır. İlerleyen basamaklarda ise ikincil ve üçüncül tüketiciler bulunur. Enerji Piramidi Nedir?Ekoloji piramitlerinin, farklı değişimleri gösteren farklı türleri vardır. Bunlardan biri enerji piramididir. Enerji piramidinde, en alt basamaktan yukarıya doğru çıkıldıkça, canlılar arasında aktarılan enerji miktarının azaldığı görülür. Bunun nedeni, tüm canlıların besinlerden aldıkları enerjiyi solunum, hareket ve üreme gibi yaşamsal faaliyetleri için kullanmasıdır. Canlılar, enerjinin bir kısmını ısı olarak kaybederken, küçük bir kısmını da vücutlarında depo eder. Birey Sayısı Piramidi Nedir?Ekoloji piramitlerinin bir diğeri birey sayısı piramididir. Birey sayısı piramidi, belirli bir alanda yaşayan canlıların sayısının basamaklara göre dağılımını gösterir. Genellikle en alt basamakta bulunan üreticiler sayıca en fazlayken, üst basamaklara çıkıldıkça canlı sayısında azalma olduğu görülür. Bununla birlikte, piramidin üst basamaklarına çıkıldıkça genellikle canlıların vücut büyüklüğünün arttığı gözlemlenir. Biyolojik Birikim Piramidi Nedir?Ekoloji piramitlerinin bir diğer çeşidi ise biyolojik birikim piramididir. İnsanların çevre kirliliğine yol açan faaliyetleri sonucunda, doğaya karışan zehirli kimyasal maddeler, ekosistemdeki tüm canlıları olumsuz etkiler. Önce bitkilere geçen bu kimyasallar, beslenme yoluyla üst basamaklara aktarılarak canlıların vücutlarında birikir. Bu duruma biyolojik birikim denir. Piramitte üst basamaklara çıkıldıkça, biyolojik birikim artar. Bu yazımızda sizlere LGS Fen Bilimleri konusu olan aynı zamanda 8. sınıf konuları arasında yer alan Besin Zinciri ve Enerji Akışı hakkında bilgilendireceğiz. Besin Zinciri ve Enerji Akışı Besin Zinciri Enerji Akışı Besin Zinciri Bir komünite içinde, enerjinin taşınabileceği organizmalar dizisine besin zinciri, karmaşık olarak birbirine girmiş çok sayıda besin zincirinin tümüne besin ağı denir. Besin zinciri hangi hayvanın hangi hayvanı yediğini ve sonuçta nasıl insana gelene kadar büyüdüğünü gösterir. Besin zincirinde canlılar üreticiler tüketiciler ve çürükçüller olarak sınıflandırılır. Üreticiler bitkiler, tüketiciler hayvanlar ve insanlar, çürükçüller ise besin artıklarını ve üreticilerin kalıntılarını yiyerek temizleyen ve toprağa karışmasını sağlayan bakterilerdir. Besin zinciri aynı zamanda hayvanların sınıflanmasında ve hangi hayvanın hangisiyle besleneceğinin tespit edilmesinde etkilidir. Bu sayede hangi hayvanın neslinin tükendiği durumlarda besin zincirinin etkileneceği veya hangi hayvanın hangisini yiyeceği bilineceği için hayvansal planlamanın yapılması kolaylaşacaktır. Canlıların Beslenme Şekilleri Canlılar besinlerini elde etme şekline göre ototrof, heterotrof ve hem ototrof hem heterotrof olmak üzere üç gruba ayrılır. Ototrof Canlılar İnorganik maddelerden organik madde sentezleyebilen canlılardır. Ototrof canlılar kullandıkları enerji kaynağına göre ikiye ayrılırlar. Fotosentetik Ototroflar Güneşten gelen enerjiyi kullanarak organik madde sentezi yaparlar. Klorofil taşıyan bu organizmalar güneş enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürerek organik besin sentezini gerçekleştirirler. Yeşil bitkiler, öglena, algler ve bazı bakteriler örnek olarak verilebilir. Kemosentetik Ototroflar Organik besin sentezi için kimyasal enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bu kimyasal enerjiyi amonyak, nitrit, demir gibi inorganik maddelerin oksidasyonundan elde ederler. Demir, nitrit, nitrat, kükürt bakterileri örnek olarak verilebilir. Heterotrof Canlılar Besinlerini dış ortamdan hazır olarak alırlar. Besinlerini alma biçimlerine göre üç grupta incelenirler. Holozoik Beslenenler Besinlerini katı parçacıklar halinde alıp sindirim organlarında sindirebilen canlılardır. Sindirim sistemleri, duyu organları, kas ve sinir sistemleri gelişmiştir. Aldıkları besin türüne göre otçul geviş getiren memeliler. kemirgen memeliler gibi, etçil aslan, kaplan gibi. hem otçul hem etçil ayı, domuz gibi olarak gruplandırılırlar. Çürükçül Beslenenler Saprofitlik Sindirim enzimlerini hücre dışına salgılayıp ölü organizmaları yapıtaşlarına kadar parçalayıp, monomer halinde hücreye alırlar. Örnek Maya mantarları ve bazı bakteriler. Birlikte Yaşama SimbiyozlukFarklı türe ait iki canlının birlikte yaşaması ve beslenmesidir. Yararlı birlikler ve zararlı birlikler olmak üzere iki grupta incelenir. Enerji Akışı Besin zincirindeki canlılar birbirleriyle beslenirken organik madde ile birlikte enerji de zincirin diğer üyelerine aktarılır. Buna enerji akışı denir. Besin zincirindeki enerji akışı üreticiden tüketiciye doğru tek yönlüdür. Ancak bu akış sırasında enerjinin ancak %10’u diğer halkaya iletilmektedir. Buna %10 yasası denir. -Bu durumun nedenleri Canlılar enerjinin bir kısmını metabolik faaliyetlerinde hareket, biyosentez, hücre bölünmesi vb. kullanmakta, bir kısmı ısı olarak açığa çıkmakta bir kısmı da sindirilmeyen besinler içinde atılmaktadır. Örneğin; tırtılın tükettiği bitkisel besinlerin 50 kcal si atıklar, 35 kcal si enerji hücresel solunum için harcamaktadır. Büyümeye katılan yani kendisi ile beslenen bir başka canlıya aktarabildiği 15 kcal dir. Aldığı enerjinin %15 ini biyokütle olarak depolayıp besin zincirinin bir sonraki halkasına aktarılmaktadır. LGS Fen Bilimleri için Tıklayınız 8. Sınıf 6. Ünite Enerji Dönüşümleri ve Çevre Biliminden merhaba. Bu ünitedeBesin Zinciri ve Enerji AkışıEnerji DönüşümleriMadde Döngüleri ve Çevre SorunlarıSürdürülebilir Kalkınmakonuları bulunmakta. İlk konumuz Besin Zinciri ve Enerji akışı ile canlıları beslenme biçimlerine göre sınıflandıracağız. Canlılar arasındaki beslenme ilişkilerini inceleyeceğiz. Besin Zinciri, besin zincirinde bulunan canlıların değişimi ile diğer canlıların nasıl etkileneceğini tartışacağız. Besin Ekoloji piramidi, enerji piramidi ile Besin Zinciri ve Enerji akışı konusunu son dönemde İran’ın çekirge istilasına uğradığını haberlerden duymuşsunuzdur. İran’ı istila eden çöl çekirgelerinin sayısının normalden fazla artması oradaki buğdayların zarar görmesine neden oluyor. Aynı zamanda tarımla uğraşan çiftçilerin kabusu haline geliyor. Peki çekirgelerin sayısının bir anda normalden fazla artmasının nedeni ne olabilir? Bu çekirge sürülerini tamamen yok etsek amacımıza ulaşabilir miyiz? Çekirge sürüleri tamamen yok olduğunda başka zararlı canlılar ortaya çıkar mı?Dünya’da tüm canlılar enerji ihtiyaçlarını karşılamak için bir şeyler yer. Bazı canlılar sadece ot yer, bazıları sadece et, bazıları hem et hem de ot yer, bazıları ise ölmüş canlıların artıklarını yiyerek enerji ihtiyacını karşılar. Fakat bir canlı grubu vardır ki onlar kendi besinlerini kendileri Beslenme Biçimlerine göre 3’e ayrılırÜretici CanlılarTüketici CanlılarAyrıştırıcı Canlılar1 Üretici CanlılarKendi besinlerini üretebilen canlılara üretici canlılar denir. Kendi besinlerini başkalarını yiyerek değil de kendi organizmaları içerisinde üretebilen canlılardır. Bu gruptaki canlılarBitkilerAlgler Su YosunlarıSiyano BakterilerBu canlılar genel olarak güneş ışığı veya yapay ışık yardımıyla su ve karbondioksiti dışarıdan alarak kendilerine besin ve oksijen sıkça karşılaşacağınız ÜRETİCİ CANLILARIN iki özelliğiÜretici canlılar Güneş Enerjisini – Kimyasal Enerjiye canlılar İnorganik Maddelerden – Organik Madde Kendi besinini üretmek – bizler gibi yemek hazırlamak veya domates, biber gibi besin maddelerini toprağa ekip bunları işlemek değildir. Canlının kendi vücut sistemi içerisinde besin üretebilmesi ve bunu CanlılarTüketiciler enerji ihtiyaçlarını karşılamak için başka canlılara ihtiyaç duyar. Diğer canlıları yiyerek enerji ihtiyacını karşılayan tüketici canlılar üç gruba ayrılırOtçullarEtçillerHepçillera Otçul CanlılarBesin ihtiyaçlarını üretici canlılar ile karşılayan gruptur. Ot ile beslenen canlılar da Canlılara ÖrneklerFil, Zürafa, At, Eşek, Zebra, Tavşan, İnek, Geyik, Zebra, Koyun, Keçi, Kuşlar, Kaz, Kelebek, Cırcır Böceği, Solucan, Çekirge, Tırtıl, Salyangoz, Hamster gibi Etçil CanlılarBesin ihtiyacını otçul canlılar ile karşılayan gruptur. Vücut büyüklüğüne göre otçul canlılar ile beslenen bu gruptaki canlıların genellikle sivri ve parçalayıcı dişleri canlılara örneklerPenguen, Timsah, Aslan, Karıncayiyen, Tilki, Çita, Ayı, Kutupayısı, Kedi, Kaplan, Yılan, Somon, Levrek, Yunusc Hem Etçil Hem Otçul CanlılarBesin ihtiyacını hem üreticilerle hem de tüketicilerle karşılayan canlılara örneklerDomuz , Bazı Ayı Türleri , Kirpi , İnsanlar , Maymun , Goril , Karga , Tavuk3Ayrıştırıcı CanlılarCanlılar grubundaki en önemli görevi üstlenen ayrıştırıcılar canlı dünyasının geri dönüşümünü yapar. Tüketiciler grubuna alınabilir fakat geri dönüşüm yaptıkları için ayrı grupta da incelenebilir. Bu canlılar besinlerini ölü bitki ve hayvan atıklarından sağlar. Sonbahar aylarında yere düşen yaprakları, ölü canlıları ayrıştırarak hem beslenirler hem de toprağa yeniden kazandırarak bitkilerin yeniden kullanmasını sağlarlar. Ölü hayvanların yeniden toprağa kazandırılmasını canlıların yaptığı beslenme şekline çürükçül beslenme Canlılara ÖrneklerMantarlarBakterilerin bir kısmı Çürükçül BakterilerCanlılar arasında bir beslenme döngüsü vardır. Üretici canlılar kendilerine ürettikleri besinlerin bir kısmını kullanır bir kısmını da onu yiyen otçul canlıya aktarır. Otçul canlı da üreticilerden aldığı besinin bir kısmını kullanır ve kalan kısmını etçillere aktarır. Döngü bu şekilde devam eder. Bütün canlılar da birbiri ile doğrudan veya dolaylı olarak beslenme etkileşimine girerler. Bu etkileşime besin zinciri ortamdaki canlıların orman, deniz, akvaryum … birbirlerini yiyerek oluşturdukları sıralı düzene besin zinciri besin zinciri kesinlikle ÜRETİCİ CANLI ile besin zincirinin ikinci basamağında OTÇUL veya HEPÇİL canlı bulunabilir. Sonraki basamaklarda ETÇİL veya HEPÇİL canlılar CANLILAR besin zincirinin her basamağında vardır. Genellikle sorularda besin zincirinde gösterilmezler. Fakat soru ve testlerde AYRIŞTIRICI CANLI soruluyorsa her basamakta olduğu bir besin zinciri verilmiştir. Bu besin zincirindeÜretici olan OT güneşten aldığı enerjiyi kimyasal enerjiye çevirerek vücudu için OT ile beslenerek enerji üretir ve yaşamını devam ÇEKİRGE ile beslenerek enerji üretir ve yaşamını devam ise YILAN ile beslenerek enerji üretir ve yaşamını devam besin zincirinde YİYEN CANLIYA AVCI, YENİLEN CANLIYA ise AV Bir besin zincirinde canlı miktarlarının artış ve azalışı ile ilgili yorum yapılmak isteniyorsa AVCININ sadece o AV ile beslendiği kabul zincirinde okun sivri ucu YİYEN CANLIYI GÖSTERİR. Okun düz tarafı ise YENİLEN CANLIYI AĞIBir canlı sadece tek bir tür ile beslenmez. Birçok canlı ile beslenebilir. Bu yüzden bir besin zinciri birçok besin zinciri ile ilişki içerisindedir. Birçok besin zincirinden oluşan bu ağa BESİN AĞI AĞI birçok besin zincirinin iç içe geçmiş zincirinde olduğu gibi OKUN SİVRİ UCU YİYEN CANLIYI AĞI ÖRNEĞİYukarıda bir besin ağı Ağında da Besin Zincirinde olduğu gibiKESİNLİKLE BİR ÜRETİCİ ile CANLILAR besin zincirinde olduğu gibi BESİN AĞININ da her basamağında vardır. Genellikle sorularda besin zincirinde gösterilmezler. Fakat soru ve testlerde AYRIŞTIRICI CANLI soruluyorsa her basamakta olduğu PİRAMİDİ BESİN PİRAMİDİBesin zinciri veya ağındaki canlıların beslenme biçimlerine göre dikey olarak sıralanmasına EKOLOJİ BESİN piramidi bir besin piramidi yer almaktadır. Bu besin piramidinin en alt bölümünde ÜRETİCİLER1 yer almaktadır. 2. Basamakta Çekirge yani OTÇULLAR, 3. Basamakta Yılan yani ETÇİLLER, 4. Basamakta ise Baykuş yani HEPÇİLLER yer almaktadır. Ekoloji Besin Piramidinin 5. basamağında ve her yerinde ise AYRIŞTIRICI olan MANTARLAR yer ve 5 ile gösterilen her bir basamak BESLENME BASAMAĞI olarak PİRAMİDİNİN ÖZELLİKLERİEkoloji piramidinde canlıların özelliklerine göre aşağıdan yukarı veya yukarıdan aşağı gidildikçe değişimler meydana gelir. Ekoloji piramidi ile ilgili sorular genellikle bu özellikler ile ilgilidir. Canlı sayısı, vücut büyüklüğü, BİYOLOJİK BİRİKİM, aktarılan enerji miktarı ve BİYOKÜTLE ile ilgili değişimleri PİRAMİDİNDE AŞAĞIDAN YUKARI ÇIKILDIKÇA EKOLOJİ PİRAMİDİNDE YUKARIDAN AŞAĞI İNİLDİKÇE Canlı sayısı sayısı büyüklüğü büyüklüğü biriken zararlı madde veya zehir miktarı ya da BİYOLOJİK BİRİKİM biriken zararlı madde veya zehir miktarı ya da BİYOLOJİK BİRİKİM enerji miktarı enerji miktarı – o basamakta bulunan tüm canlıların toplam kütlesi – – o basamakta bulunan tüm canlıların toplam kütlesi – PİRAMİDİNDE ENERJİ AKTARIMIBesin piramidinde her canlı hareket veya yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için enerjiye ihtiyaç duyar. Üreticiler enerji ihtiyacını kendi ürettiği besinlerden, tüketiciler ise diğer canlıları yiyerek karşılar. Bu durumda EKOLOJİ PİRAMİDİNDE bir canlıdan diğer canlıya enerji aktarılır. Ekoloji piramidinde her canlı yaklaşık yüzde 90’lık enerjiyi kendi canlılık faaliyetleri için kullanır. Başka canlılar tarafında yenildiğinde ise bu enerjinin yaklaşık yüzde 10’luk kısmını o canlıya iletir. Bu olaya ENERJİ AKIŞI akışı EKOLOJİ PİRAMİDİNDE aşağıdan yukarı gidildikçe besinlerden 1000 joule enerji elde eden bir OT bu enerjinin %90’nını yani 900 Joule kadarını kendisi için harcar. %10’unu yani 100 joule kadarını diğer canlıya ile beslenen ÇEKİRGE aldığı 100 joule kadar enerjinin %90’ını yani 90 Joule’ünü kendi canlılık faaliyetleri için harcar. %10’unu yani 10 joule kadarını diğer canlıya ile beslenen YILAN aldığı 10 Joule enerjinin %90’ını yani 9 joule’ünü kendi canlılık faaliyetleri için harcar. %10’unu yani 1 joule kadarını diğer canlıya ile beslenen BAYKUŞ ise aldığı 1 Joule’ü kendi için BİRİKİMDoğada canlının vücudunda biriken zehir ve toksik maddeler olarak adlandırılır. Örneğin çiftçilerin böcekler için tarlalarını zehirlemesi üreticilerde zehir birikimini arttırır. Doğaya atılan çöpler, su ve deniz atıkları, atık maddeler, fabrikaların atıkları ve normalden fazla karbondioksit salınımı doğadaki zehir birikimini Mantar ve Bazı bakterilerin Ayrıştırıcı canlılar olduğunu öğrenmiştik. Ayrıştırıcı canlılar ölü organizmaları geri dönüştürerek toprağa kazandırır. Toprağa yeniden kazandırma sırasında canlıların vücudu içerisinde biriken toksik maddeleri etkisiz hale getirir. Fakat Ayrıştırıcı Canlılar canlı vücudundaki tüm zehirli maddeleri birikiminden en az etkilenen canlılar ÜRETİCİ ile beslenen OTÇUL canlılar kendi vücut zehirleriyle beraber zehir veya BİYOLOJİK BİRİKİMİ ile beslenen ETÇİL canlılar kendi vücut zehirleriyle beraber zehir veya BYOLOJİK BİRİKİMİ daha da veya otçullar ile beslenen HEPÇİLLER kendi vücut zehirleriyle beraber zehir veya BİYOLOJİK BİRİKİMİ daha da biyolojik birikim ekoloji piramidinde aşağıdan yukarı doğru gidildikçe artar. Yukarıdan aşağı inildikçe buğday tarlasının normalden fazla zehirlenmesi sonucu buğdaylarda zehir birikir. Buğdaylar ile beslenen çekirgelerde buğdaylardan daha fazla, Çekirgeler ile beslenen yılanlarda çekirgelerden daha fazla, yılanlar ile beslenen Baykuşlarda yılanlardan daha fazla zehir deniz ekosistemi kirletildiği zaman su yosunları bu kirlilikten etkilenir. Su yosunlarını yiyen otçul balıklar su yosunlarından daha fazla etkilenir, balıklar ile beslenen Leylek bu zehirden daha fazla piramidinde bir basamaktaki tüm canlıların toplam kütlesine BİYOKÜTLE denir. Biyokütle, güneş enerjisinin depolanmış aktarılan enerji ile yakından ilişkilidir. Güneşten aldığı enerjiyi en fazla kullanan canlılar ÜRETİCİLERDİR ve otçul canlılara bu enerjinin sadece yüzde 10’unu aktarırlar. Geri kalan enerji miktarı ise vücutlarında bulunur ve toprağın altında fosilleşerek kömür ve petrol oluşumuna neden yüzden güneşten en fazla yararlanan ÜRETİCİLER yani EKOLOJİ PİRAMİDİNİN İLK BASAMAĞINDA biyokütle çok fazladır. Besin Piramidinde yukarı çıkıldıkça zehir miktarı artar, enerji miktarı BİYOKÜTLE besin piramidinde aşağıdan yukarı gidildikçe azalır, yukarıdan aşağı inildikçe 8. Sınıf 6. Ünite Besin Zinciri ve Enerji Akışı Konu Anlatımını bitirdin. Şimdi 8. Sınıf 6. Ünite Besin Zinciri 1. Çalışma Kağıdı ve 8. Sınıf 6. Ünite Besin Zinciri 2. Çalışma Kağıdını çözebilirsin. Başarılar.

8 sınıf besin zinciri ve enerji akışı